Viêm màng não là gì?

1. Viêm màng não là gì?

Viêm màng não là tình trạng viêm màng bảo vệ bao gồm não và tủy sống. Tình trạng viêm có thể do nhiễm virus, vi khuẩn hoặc các vi sinh vật khác và trong một số ít trường hợp là do thuốc nhất định gây ra. Sự nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus lên chất dịch ở vùng xung quanh não và tủy sống thường gây sưng tấy. Viêm màng não do vi khuẩn là một tình trạng đe dọa tính mạng phải được phát hiện và điều trị phải kịp thời. Ở giai đoạn đầu của quá trình nhiễm trùng, không có các chỉ số lâm sàng tin cậy nào có sẵn để phân biệt giữa hai loại viêm màng não khác nhau, vì vậy tất cả các trường hợp nghi ngờ nên được chuyển đến bệnh viện. Để giảm thiểu chỉ định dùng kháng sinh không cần thiết và xác định phác đồ điều trị chính xác, điều quan trọng phải xác định xem viêm màng não gây ra do nhiễm virus hay vi khuẩn trong giai đoạn sớm của bệnh.

Vi khuẩn xâm nhập vào khoang dưới nhện bằng con đường tạo máu và có thể trực tiếp đến màng não ở những bệnh nhân nhiễm trùng. Khi mầm bệnh xâm nhập vào khoang dưới nhện, phản ứng viêm của vật chủ mạnh được kích hoạt bởi axit lipoteichoic và các sản phẩm của thành tế bào vi khuẩn được tạo ra do giúp ly giải vi khuẩn. Viêm màng não do vi khuẩn thường nặng hơn viêm màng não do virus và có thể gây tổn thương não, giảm thính lực, cắt cụt chi, mất khả năng tư duy và thậm chí tử vong. Đối với các trường hợp viêm màng não do virus, trẻ em dưới 1 tuổi và người suy giảm miễn dịch là hai đối tượng chủ yếu dễ mắc phải nhất. Bệnh nhân không được điều trị khi mắc viêm màng não do vi khuẩn cho thấy sự suy giảm dần trong tình trạng tâm thần, trong khi đó với trường hợp nhiễm virus bệnh nhân thường tự phục hồi.

Bệnh viêm màng não nếu không được phát hiện và điều trị phù hợp kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Nếu mắc phải một trong những biểu hiện sau đây, bệnh nhân  cần đến ngay bệnh viện hoặc cơ sở y tế chuyên khoa gần nhất để làm xét nghiệm và đưa ra hướng điều trị kịp thời:

• Sốt
• Đau đầu
• Cứng gáy
• Sợ ánh sáng
• Buồn nôn, nôn
• Một số dấu hiệu rối loạn chức năng não như: lơ mơ, lú lẫn, hôn mê cấp tính trong vài giờ đến vài ngày hoặc có thể kéo dài hàng tuần.

Hầu như các triệu chứng đều xuất hiện không rõ ràng, gặp ở cả nhóm người cao tuổi, nhất là khi có tiền sử bệnh kèm theo (đái đường, bệnh gan, bệnh thận), bệnh nhân giảm bạch cầu trung tính, bệnh nhân suy giảm miễn dịch khác như người ghép tạng, bệnh nhân HIV/AIDS.

Tuy nhiên, ở một số trường hợp khác có thể có những biểu hiện khác mà chúng tôi nêu ra trên đây. Vì vậy bạn có thể tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa tại bệnh viện Vinmec về những triệu chứng thường gặp bệnh viêm màng não.

1. Xét nghiệm real-time PCR xác định tác nhân viêm màng não tại Vinmec

Ngày nay, xét nghiệm real-time PCR là kỹ thuật tiên tiến được ứng dụng rộng rãi trong y học. Phương pháp này thường được dùng để chẩn đoán tác nhân của một số bệnh liên quan đến các loại virus và vi khuẩn, giúp các bác sĩ phát hiện nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị chính xác. Xét nghiệm real-time PCR xác định tác nhân gây viêm màng não tại Vinmec ứng dụng công nghệ mới nhất giúp phát hiện nhiều tác nhân gây viêm màng não thông qua việc xác định gene đặc hiệu của chúng. Xét nghiệm phát hiện được cả virus và vi khuẩn, cụ thể:

• Tác nhân virus gồm có: Herpes simplex 1 (HSV1), virus Herpes simplex 2 (HSV2), virus Varicella zoster (VZV), virus Epstein-Barr (EBV), Cytomegalovirus (CMV), virus herpes người 6 (HHV6), virus herpes người 7 (HHV7), Epstein-barr virus, Parvovirrus B19, Mumps virus, Parechovirus, Adenovirus, Enterovirus.
• Tác nhân vi khuẩn gồm có: Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumonia, Listeria monocytogenes, Neisseria meningitidis, E.coli K1

Xét nghiệm tác nhân viêm màng não bằng real-time PCR có nhiều ưu điểm vượt trội hơn hẳn các phương pháp xét nghiệm thông thường khác như:

• Thời gian trả kết quả nhanh, thường không quá 3 giờ kể từ khi bắt đầu làm xét nghiệm
• Độ nhạy và độ chính xác cao
• Phân biệt và phát hiện các tác nhân vi khuẩn và virus chỉ với một xét nghiệm
• Trang thiết bị máy móc kỹ thuật hiện đại, đội ngũ chuyên môn cao chuyên nghiệp

 Với những ưu điểm vượt trội trên, real-time PCR luôn là lựa chọn hàng đầu của các bác sĩ trong việc chẩn đoán bệnh viêm màng não và đưa ra các pháp đồ điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân. Phương Đông tự hào khi là nhà phân phối các máy real-time PCR với đa dạng chủng loại và mẫu mã từ nhiều nhà sản xuất uy tín và hàng đầu thế giới. Các dòng máy của Phương Đông đã được nhiều bệnh viện và nhiều phòng khám tin dùng