Thận là một cơ quan quan trọng của cơ thể giúp loại bỏ chất thải, dịch thừa, tách ra khỏi máu. Xét nghiệm chức năng thận có thể thông qua mẫu nước tiểu, mẫu máu, hay chẩn đoán hình ảnh để đánh giá. Vậy những xét nghiệm nào là phổ biến nhất và có vai trò là gì trong việc chẩn đoán chức năng thận.

Xét nghiệm nước tiểu đánh giá chức năng thận

Tổng phân tích nước tiểu

Nước tiểu bình thường có tỉ trọng là 1,01 -1,020. Nhưng ở người có chức năng thận suy giảm, nước tiểu bị giảm độ cô đặc, vì thế tỷ trọng cũng thấp hơn. Xét nghiệm này thường được chỉ định để chẩn đoán cho người nghi ngời mắc bệnh về thận

Ngoài ra, chỉ số protein trong nước tiểu cũng giúp các bác sĩ nhận định và chỉ định bệnh nhân thực hiện xét nghiệm đạm niêu 24h

Xét nghiệm định lượng đạm niệu 24h

Ở người khoẻ mạnh, protein trong nước tiểu là 0-0,2g/l/24h. Ở người bị thương tổn cầu thận, suy thận, viêm cầu thận, bệnh lý liên quan như tăng huyết áp, đái tháo đường, lupus ban đỏ,..

Tham khảo thêm:

Xét nghiệm sinh hoá máu 

Xét nghiệm Ure máu

Ure là một dạng sản phẩm thoái hoá của protein, được lọc ở cầu thận trước khi thải ra ngoài cùng nước tiểu. Xét nghiệm chỉ số này có thể đánh giá chức năng thận, theo dõi các bệnh lý liên quan

Nếu chức năng thận bình thường, chỉ số giá trị Ure trong máu nằm trong khoảng 2.5 - 7.5 mmol/l

Nếu chỉ số Ure tỏng máu tăng bất thường, rất có thể đây là báo hiệu của bệnh sỏi thận, viêm cầu thận niệu quản, viêm ống thận, tiêu chảy, mất nước.

Xét nghiệm Creatinin huyết thanh

Creatinin là sản phẩm thoái hoá của Creatin  trong các cơ, đào thải ở thận. Chỉ số Creatinin trong máu giúp đánh giá chức năng ở thận. Ở nam giới, Creatinin bình thường là 0.6 - 1.2 mg/dl, còn ở nữ giới là 0.5 - 1.1 mg/dl

Nếu nồng độ Creatinin tăng bất thường, có thể đó là biểu hiện của việc chức năng thận bị rối loạn. Nguyên nhân là do chức năng của thận suy giảm, dẫn tới việc lọc Creatinin kém

Khi nồng độ Creatinin trong máu tăng bất thường, có thể chức năng thận bị rối loạn. Nguyên nhân do chức năng thận suy giảm, dẫn tới khả năng lọc Creatinin kém đi, nồng độ Creatinin từ đó cũng tăng cao hơn.

Đặc biệt với bệnh nhân suy thận, cấp độ suy thận càng nặng, chỉ số Creatinin càng cao.

  • Suy thận cấp độ 1: creatinin dưới 130 mmol/l

  • Suy thận cấp độ 2: creatinin từ 130 - 299 mmol/l

  • Suy thận cấp độ 3a: creatinin từ 300 - 499 mmol/l

  • Suy thận cấp độ 3b: creatinin từ 500 - 899 mmol/l

  • Suy thận cấp độ 4: creatinin trên 900 mmol/l.

Chỉ số creatinin máu thường phụ thuộc vào độ tuổi, giới tính, khối lượng cơ, hoạt động thể lực,... Khi bác sỹ nghi ngờ xét nghiệm creatinin không chính xác có thể chỉ định xét nghiệm cystatin C máu.

Giá trị bình thường của cystatin C máu từ 0.31 - 0.99 mg/L.

Tham khảo thêm:

Chẩn đoán hình ảnh

Siêu âm bụng tổng quát

Siêu âm giúp phát hiện tình trạng ứ nước ở thận do tắc nghẽn niệu quản. Người bị ứa nước thận 2 bên có thể dẫn đến suy thận cấp hoặc mãn tính. Siêu âm thấy thận nhỏ, có nhiều nang, mất phân biệt với vỏ tuỷ, thay đổi cấu trúc,..Siêu âm hiện này có thể phát hiện khối u hoặc sỏi thận

Chụp CT Scan

Đây là phương pháp thăm dò hình ảnh bằng tia X, giúp phản ánh rõ hình ảnh của toàn bộ hệ tiết niệu. Phương pháp đánh giá này thường chỉ định với trường hợp nghi bị suy thận do tắc nghẽn đường tiết niệu. Nếu muốn dựng hình toàn bộ đường tiết niệu¸ bác sỹ sẽ chụp CT scan có tiêm thuốc cản quang với máy chụp đa lát cắt.

Trên đây là một số cách xét nghiệm phổ biến đối với xét nghiệm thận. Tuỳ vào biểu hiện tình trạng sức khoẻ của người bệnh mà các bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm phù hợp. Cám ơn các bạn đã theo dõi bài viết.