Hiện nay, Máy xét nghiệm sinh hoá là thiết bị xét nghiệm được sử dụng nhiều trong các phòng khám. Các máy xét nghiệm sinh hoá đều hoạt động dựa trên các nguyên lý đo màu. Vậy cơ sở vật lý của máy là gì? Hôm nay chúng ta cùng theo dõi bài viết nhé.

Ánh sáng đơn sắc

  • Ánh sáng đơn sắc:Mỗi ánh sáng ứng với một giá trị xác định của bước sóng trong chân không có một màu sắc riêng biệt gọi là ánh sáng trắng
  • Ánh sáng trắng: Ánh sáng trắng là hỗn hợp của nhiều ánh sáng đơn sắc, có màu biến đổi liên tục từ màu đỏ đến màu tím

Khái niệm quang phổ

Khi phân tích một nguồn sáng ra thành các ánh sáng đơn sắc gọi là quang phổ. Có 3 loại quang phổ: Quang phổ liên tục, quang phổ vạch phát xạ, và quang phổ vạch hấp thụ

Quang phổ liên tục

Quang phæ tiªn tôc lµ quang phæ gåm nhiÒu d¶i s¸ng, mµu s¾c kh¸c nhau, nèi tiÕp nhau mét c¸ch liªn tôc. VÝ dô ¸nh s¸ng mÆt trêi, bãng ®Ìn d©y tãc nãng ph¸t ra ¸nh s¸ng... Quang phæ liªn tôc do c¸c chÊt r¾n, láng vµ khÝ cã tû khèi lín ph¸t ra khi bÞ nung nãng.

Quang phổ vạch phát xạ

Quang phæ v¹ch ph¸t x¹ lµ quang phæ gåm c¸c v¹ch mµu riªng lÎ, ng¨n c¸ch nhau b»ng nh÷ng kho¶ng tèi. Nguån ph¸t quang phæ v¹ch lµ c¸c chÊt khÝ, hay h¬i cã tû khèi nhá ph¸t ra khi nãng s¸ng. Quang phæ v¹ch do c¸c nguyªn tè kh¸c nhau lµ kh¸c nhau vÒ c¶ mµu s¾c lÉn sè l­îng v¹ch. VÝ dô, h¬i natri bÞ ®èt nãng sÏ cho quang phæ lµ 2 v¹ch mµu vµng, quang phæ cña h¬i hi®r« cho 4 v¹ch lµ ®á, lam, chµm, tÝm...

Quang phổ liên tục, thiếu vạch màu do bị chất khí bay hơi hay hấp thụ, được gọi là quang phổ hấp thụ của khí hay hơi đó

Việc ứng dụng quang phổ liên tục trong xét nghiệm là vô cùng cần thiết, nguồn sáng dùng trong đó phải có dải phổ rộng để có thể lọc ra được các bước sóng cần thiết.

Định luật đo màu 

Phương pháp đo màu là một trong những phương pháp phân tích thành phần dung dịch dựa trên việc so sánh cường độ màu của dung dịch nghiên cứu với cường độ của dung dịch chuẩn

Người ta dùng phương pháp đo màu chủ yếu là để xác định lượng nhỏ các chất có trong dung dịch. Phân tích bằng phương pháp đo màu tốn thời gian hơn các phương pháp khác, nó cho kết quả chính xác mà không cần phải tách riêng các chất cần xác định ra khỏi thành phần dung dịch.

Phương pháp đo màu được thực hiện bằng 2 cách cơ bản

  • Phương pháp đo màu chủ quan (Quan sát bằng mắt)
  • Phương pháp đo màu khách quan (Đo màu quang điện)

Phương pháp đo màu chủ quan hiện không còn được dùng do tính chính xác chỉ mang tính chất tương đối, phụ thuộc vào người quan sát. Phương pháp đo màu quang điện cho kết quả chính xác, khách quan nên được ứng dụng phổ biến trong xét nghiệm

====>> Xem thêm: Tổng quan về máy xét nghiệm sinh hoá

Cơ sở quang điện của phương pháp đo màu

Trên thực tế, trong các máy xét nghiệm, người ta không thể tính tpoasn trực tiếp trên tín hiệu quang mà phải tính trên tín hiệu điện, vì vậy phải có những linh kiện chuyển đổi các tín hiệu quang thành tín nhiệu điện và dòng  điện do linh kiện này tạo ra phải tỷ lệ với cường độ ánh sáng chiếu tới.

Các linh kiện này được gọi là linh kiện quang điện. Vì vậy, phương pháp phân tích thành phần dung dịch dựa trên những linh kiện này còn gọi là phương pháp đo màu quang điện.

Trên đây là những điều cơ bản về cơ sở vật lý của phương pháp đo màu - phương pháp phổ biến trong hầu hết các dòng máy xét nghiệm sinh hoá hiện nay. Đón đọc các bài viết về chuyên ngành xét nghiệm TẠI ĐÂY. Cám ơn các bạn đã theo dõi bài viết.