Xét nghiệm HbA1c là xét nghiệm máu hữu ích, đơn giản và không quá đắt, có thể sử dụng để chẩn đoán bệnh tiểu đường và theo dõi kiểm soát đường huyết ở những người mắc bệnh tiểu đường đã biết.
HbA1c là viết tắt của glycated hemoglobin hay glycosylated hemoglobin. Xét nghiệm máu HbA1c có thể cho biết liệu mức đường huyết có cao hơn bình thường trong vài tháng qua hay không, bằng cách xem lượng đường (glucose) được liên kết trong các tế bào hồng cầu.
Huyết sắc tố glycated là gì?
Các tế bào hồng cầu có chứa một loại protein gọi là hemoglobin (Hb) mang oxy. Đường trong máu có thể kết hợp với huyết sắc tố trong hồng cầu, tạo thành huyết sắc tố glycated. Ngay cả những người có lượng đường huyết bình thường cũng có một số huyết sắc tố glycated trong máu, nhưng nếu bạn có lượng đường huyết cao liên tục, tỷ lệ hồng cầu cao hơn sẽ có huyết sắc tố glycated.
Xét nghiệm HbA1c đo tỷ lệ phần trăm của tất cả các huyết sắc tố liên kết với glucose. Mức HbA1c phản ánh mức đường huyết trung bình từ 3 tháng gần đây. Đó là bởi vì một khi glucose đã gắn với huyết sắc tố trong một tế bào hồng cầu thì nó sẽ ở trong đó khoảng chừng 3 tháng.
==>> Xem thêm: Nguyên lý xét nghiệm HbA1c
Tại sao nên làm xét nghiệm HbA1c?
Các bác sĩ khuyên rằng những người mắc bệnh tiểu đường nên xét nghiệm HbA1c khoảng 3 – 6 tháng một lần, vì nó cho thấy sự kiểm soát tổng thể mức đường huyết trong 8 – 12 tuần trước. HbA1c tăng có tương quan với nguy cơ phát triển các biến chứng tiểu đường như bệnh võng mạc tiểu đường.
Xét nghiệm HbA1c được sử dụng cùng với theo dõi đường huyết tại nhà (cho thấy mức độ cao và thấp của đường huyết hàng ngày) để giúp đưa ra một bức tranh về việc điều trị bệnh tiểu đường của bạn có hiệu quả hay không. Gần đây, các xét nghiệm HbA1c đã được phê duyệt sẽ được sử dụng trong chẩn đoán bệnh tiểu đường.
==>> Xem thêm: Khi nào cần xét nghiệm HbA1c
Xét nghiệm HbA1c thế nào?
Xét nghiệm HbA1c là xét nghiệm máu đơn giản. Máu có thể được lấy bởi bác sĩ hoặc tại phòng xét nghiệm. Không cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm – có thể ăn và uống bình thường.
Sẽ có kết quả trong vòng 24 giờ.
Xét nghiệm HbA1c để làm gì?
Xét nghiệm này đo tỷ lệ phần trăm của huyết sắc tố liên kết với glucose, phản ánh nồng độ glucose trong máu trung bình trong vài tháng.
Có thể đo huyết sắc tố Glycosyl hoá
Như một phần trăm; hoặc là tính theo đơn vị mmol/mol, đây là cách đo và đưa ra kết quả HbA1c mới.
Kết quả HbA1c thế nào là bình thường?
Kết quả HbA1c bình thường nằm trong khoảng 3,5 đến 6% (15 – 42 mmol/mol).
===>> Xem thêm: Chỉ số HbA1c bao nhiêu là an toàn
Kết quả HbA1c thế nào là kết quả xấu?
Kết quả xấu cho thấy charanr đoán có thể mắc bệnh tiểu đường hoặc kiểm soát bệnh tiểu đường không tốt.
HbA1c để chẩn đoán bệnh tiểu đường.
Nếu làm xét nghiệm HbA1c để giúp chẩn đoán bệnh tiểu đường, kết quả là 6,5% (48 mmol/mol) hoặc cao hơn là chẩn đoán bệnh tiểu đường. Một xét nghiệm lặp lại thường được đề nghị để xác nhận kết quả, đặc biệt là nếu bạn không có triệu chứng.
Bác sĩ cũng đưa lời khuyên về lối sống như chế độ ăn uống và vận động thường ngày.
Người bị tiểu đường nếu biết mình bị bệnh và chỉ số HbA1c là 6,5 đến 7% (48 – 53mmol/mol), kiểm soát đường huyết tốt trong các tháng liền kề. Hầu hết các bác sĩ sẽ khuyên người bệnh nên kiểm soát tốt trong phạm vi này. Tuy nhiên, một số người có thể có phạm vi HbA1c cao hơn so với mức này một chút.
Nếu mức của bệnh nhân cao hơn phạm vi mục tiêu, điều đó có nghĩa là mức đường trong máu không được kiểm soát tốt. Bác sĩ sẽ đưa ra một số phương pháp điều trị mới.
Hình ảnh: Các phương pháp phân tích HbA1c. |
Xét nghiệm HbA1c có lợi ích gì so với các xét nghiệm tiểu đường khác?
HbA1c là một xét nghiệm máu đơn giản, không yêu cầu nhịn ăn hoặc chuẩn bị cái gì trước khi xét nghiệm và có thể được thực hiện bất cứ lúc nào trong ngày. Điều này được so sánh với các xét nghiệm khác có hteer được sử dụng trong chẩn đoán bệnh tiểu đường. Một mức đường huyết lúc đói đòi hỏi bạn phải nhịn ăn (không ăn hoặc uống) trong một thời gian nhất định trước khi thử máu.
Xét nghiệm dung nạp glucose đường uống là một cách khác để chẩn đoán bệnh tiểu đường. Nó đòi hỏi một chế độ uống đặc biệt trong 3 ngày trước khi thử nghiệm, sau đo snhinj ăn qua đêm trước khi thử nghiệm. Xét nghiệm này cũng liên quan đến việc có một vài xét nghiệm máu trong vài giờ - trước và sau khi phải uống một lượng chất lỏng ngọt nhất định. Xét nghiệm rất tốn thời gian và một số người thấy rằng uống chất lỏng có thể khiến họ cảm thấy mệt mỏi.
==>> Xem thêm: Những lợi thế của xét nghiệm HbA1c so với xét nghiệm đường máu Glucose
Có phải chỉ số HbA1c cao nghĩa là bị bệnh tiểu đường không?
Không phải. Có một số thứ khác ngoài bệnh tiểu đường có thể ảnh hưởng đến mức HbA1c.
Hầu hết chúng ta đều có huyết sắc tố loại A (HbA, hoặc huyêt ssawcs tố trưởng thành), nhưng một số người có dạng hemoglobin biến thể. Điều này được biết đến như là một bệnh tan máu bẩm sinh và nó có thể gây ra kết quả HbA1c giả cao hoặc thấp.
Thiếu sắt và thiếu máu có thể cho kết quả sai lệch cao; và thiếu máu tán huyết, mất máu, bệnh gan mãn tính (liên tục) và bệnh thận mãn tính có thể cho kết quả HbA1c giả thấp.
Ngoài ra còn có một số loại thuốc và chất bổ sung ảnh hưởng đến kết quả, bao gồm: sắt, vitamin B12 và bổ sung folate; điều trị erythropoientin; điều trị bằng aspirin; bổ sung vitamin C hoặc E; một số loại thuốc chống virus và kháng khuẩn.
Bài viết trên hi vọng đã giải đáp được cho bạn lý do tại sao cần xét nghiệm HbA1c để kiểm soát tiểu đường. Để có thể xét nghiệm HbA1c, bạn có thể tham khảo các dòng máy xét nghiệm Hemoglobin HbA1c của Biorad được Phương Đông phân phối độc quyền. Cám ơn các bạn đã theo dõi bài viết.