Quy trình xét nghiệm HbA1c bằng phương pháp HPLC

Xét nghiệm Hba1c hay còn gọi là xét nghiệm hemoglobin A1c. Đây là xét nghiệm máu quan trọng để xác định xem là bệnh tiểu đường của bạn được kiểm soát như thế nào. Xét nghiệm này sẽ cung cấp số liệu kiểm soát lượng đường trung bình trong khoảng thời gian từ 6 – 12 tuần đồng thời được dùng để kết hợp với việc kiểm soát đường huyết tại nhà. Nhằm điều chỉnh thuốc tiểu đường cho người bệnh. Vậy quy trình xét nghiệm HbA1c như thế nào?

Tham khảo thêm:

• Xét nghiệm HbA1c là gì
• Nguyên lý xét nghiệm HbA1c
• Khi nào bạn cần xét nghiệm HbA1c

Nguyên lý xét nghiệm HbA1C

Hemoglobin (Hb) là protein có cấu trúc bậc bốn hoàn chỉnh của hồng cầu. Hb có chức năng vận chuyển oxy từ phổi tới tổ chức và và CO2 từ tổ chức tới phổi. Nồng độ glucose của hồng cầu cũng tương đương với nồng độ glucose trong huyết tương của máu. Khi nồng độ glucose máu tăng cao hơn mức bình thường trong một khoảng thời gian đủ dài, glucose sẽ kết hợp với hemoglobin gọi là  phản ứng glycosyl hoá (hay Glycosylated Haemoglobin). Nhóm aldehyd tự do của phân tử glucose kết hợp với phân tử Hb của hồng cầu thông qua Valin (một amino acid ở phần cuối của chuỗi beta) tạo ra sản phẩm trung gian là Aldimin, sau đó Aldimin sẽ được chuyển thành HbA1c theo sự chuyển Amadori không đảo ngược. Đường đơn trong máu chủ yếu là glucose do vậy thành phần chủ yếu của HbA1 là HbA1c (70%). Do vậy HbA1c có giá trị chuyên biệt hơn Hb A1a1, HbA1a2, HbA1b nói riêng và HbA1 nói chung. Tình trạng gắn kết này sẽ thể hiện trong suốt đời sống của hồng cầu.

Nguyên lý định lượng HbA1c

Dựa trên nguyên lý sắc ký lỏng áp lực cao (HPLC) . Gồm

- Pha tĩnh: là chất rắn

- Pha động là chất lỏng di chuyển dưới tác động của áp suất cao.
 
- Mẫu phân tích: Được hòa tan trong pha động

Quy trình xét nghiệm HbA1c bằng phương pháp HPLC

1. Chuẩn bị

• Phương tiện: Một máy phân tích Hemoglobin HbA1c D10
• Các hóa chất:
  • Dung dịch 2  ; Dung dịch B; dung dịch pha loãng, dung dịch rửa, peek colum- HbA1c, fit, 2 micron, 5/pk cho GH,
  • Vật liệu cho QC: gồm 2 mức: thấp và cao
• Ống nghiệm có chứa chất chống đông EDTA
• Găng tay
• Bông gòn, cồn sát trùng
• Bơm tiêm hoặc kim lấy máu

2. Các bước tiến hành xét nghiệm HbA1c

Lấy bệnh phẩm

• Tiến hành lấy mẫu máu bệnh nhân, không có quy định về thời gian lấy máu, lúc no, lúc đói đều đươc
• Lấy khoảng 2ml máu cho vào ống có chứa chất chống đông EDT
• Bảo quản máu trong điều kiện thích hợp 

Tiến hành 

• Chuẩn bị máy phân tích
• Dựng đường chuẩn
• Phân tích QC ở 2 level cao và thấp

Phân tích mẫu: Mẫu máu toàn phần được trộn đều đặt vào Rack đựng bệnh phẩm. dùng mã vạch (barcode) hoặc đánh số (hoặc ID của người bệnh); vận hành theo protocol của máy và máy sẽ tự động phân tích

3. Nhận định kết quả xét nghiệm HbA1c

4. Những sai sót trong kết quả xét nghiệm

HbA1c có thể “tăng giả”
 
PreHbA1c; HbF; Hội chứng ure máu cao (cơ chế: do Hb bị carbamyl hóa);…
 
- HbA1c có thể “giảm giả”
 
Các bệnh làm giảm đời sống HC: huyết tán (tan máu); Thiếu máu mạn hoặc cấp; Xuất huyết tiêu hoá, sau trích máu điều trị; Nhiễm sắc tố sắt; Hemoglobine bất thường (VD: HbH, HbS, HbD, HbE, HbC)…